حمام اقا سیدمهدی قریشی (موزه مردم‌ شناسی رفسنجان)

معرفی موزه مردم‌‌شناسی رفسنجان

یکی دیگر از موزه های رفسنجان، موزه مردم شناسی (حمام اقا سید) با نام حمام اقا سیدمهدی قریشی میباشد.

آقا سید مهدی قریشی یکی از خیرین و تجار مشهور در رفسنجان بوده است. این حمام متعلق به اوایل دوره قاجاریه میباشد. و در سال 1384 ه.ش مورد مرمت قرار گرفت و به موزه مردم شناسی، باستان شناسی و دیرینه شناسی تغییر کاربری داد.

آدرس موزه مردم شناسی رفسنجان

موزه مردم‌‌شناسی رفسنجان در خیابان شهید بهشتی، مجاور مسجد امام خمینی، در حمام سید آقا مهدی قرار دارد و برخی از دیگر جاهای دیدنی رفسنجان در فاصله کمی از آن واقع شده‌اند. (مشاهده روی نقشه).

درباره حمام‌ سنتی ایرانی

حمام های سنتی یا گرمابه و یا حمام عمومی در قدیم شامل چهار بخش سربینه، گرمخانه، خزینه و چال حوض میباشد. هر کدام از بخش های مربوطه دارای خواص درمانی منحصر به خود بوده است.

در بخش سربینه که فضایی سرد و خشک داشت، افراد لباس های خود را تعویض می کردند، مکانی برای گفتگو و معاشرت عامه وجود داشت. و گوشه و کنارهایی از سربینه مکانی برای عبادت و استراحت بوده است.

گرمخانه بخش بعد از سربینه قرار دارد که فضای اصلی و مهم حمام محسوب میشود.

خزینه با دمای گرم و مرطوب و سپس چال حوض و یا هشتی بهمراه استخر آب سردی که در آن واقع شده است.

توصیه پزشکان طب سنتی به مردم این بود که متناسب با مزاج خود از کدام فضای حمام سنتی بیشترین و یا کمترین استفاده را کنند.

آثار موزه مردم‌‌شناسی رفسنجان

انواع مجسمه ها، وسایل عتیقه، ایزار بافندگی، دستگاه‌های ریسندگی، آسیا‌‌های آبی، نسخ‌‌ کاغذی قدیمی، زینت‌‌آلات، دیگ‌ سنگی، ظروف سفالی و چند عکس از بزرگان و حاکمان شهر رفسنجان (متعلق به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی) به نمایش گذاشته شده است.

مانکن هایی که به آیین و رسوم عروسی رفسنجانی ها از قبیل:

زنانی با سینی های پر از گل، سکه و انواع خوراکی ها مثل پسته که نماد سوغات رفسنجان است و مردانی با پوشش محلی به نواختن دهل و شیپور و مردی با لباس و کلاه جاهلی از دوره قاجار اشاره دارد.

اشیای تاریخی حمام اقا سید رفسنجان

• تخته چوبی حنابندان، سنگ پا،‌ شانه‌ چوبی و ظروف مسی از وسایل ضروری حمام به نمایش گذاشته شد‌ه‌ است.
• وسایل دلاکی مانند تیغ و آینه، وسایل زینتی و کشفیاتی از گوری تاریخی در حومه‌ رفسنجان در بخش دیگری جای گرفته‌اند.
•  اتاق آقا سید مهدی قریشی رفسنجانی آخرین بخش حمام اس که با وسایلی از قبیل: تمپوشه‌‌های سفالی (وسیله‌ای برای انتقال آب)، آجرهای سنتی متعلق به بناهای مختلف رفسنجان، خمره‌های بزرگ گندم، سنگ‌ آسیاب‌های قدیمی و سنگ قبرهای تاریخی دیده می‌شود.
• خمره تصفیه کننده آب یکی از عجیب ترین اشیا در حمام آقا سید است. آب از خمره به بیرون تراوش می کرد و املاح آن جدا می شد.
• دستگاه هایی مثل خرمن کوب، انبر مخصوص کاشت، وسایل کشاورزی سنتی، دولاب و گاوآهن در بخش صنعت و معدن موزه مردم شناسی رفسنجان قرار دارد.
• مجسمه آهنگر و شاگردش در کارگاه کوچک آهنگری.

تور کرمان گردی (اینجا کلیک کنید).

مانکن های حمام آقاسید رفسنجان

• پیرزنی با لباس محلی که مَشکی بزرگ مقابل خود دارد. بهمراه وسایل سفالی مثل «شیرآور» و «شیردان».
• «شیرآو»: در گذشته برای نگهداری لبنیات و گوشت استفاده می کردند. و آب روی شیردان می پاشیدند تا خنک شود؛ و شیر و سایر لبنیات در زیر آن قرار می دادند. شیرآور و شیردان شاید یکی از اولین یخچال های ساده و اولیه بودند.
• یکی از مانکن ها؛ زنی در حال پختن نان محلی رفسنجان بنام «نان کرنو» یا «نان کرنون» میباشد.
• مانکن پسر تراشیده با مدادی که در دست دارد. چراغ‌نفتی کوچکی به‌همراه کمد چوبی قدیمی و چند خمره در کنار مجسمه پسر قرار گرفته‌‌اند.
• زن خانه دار با لباس محلی و قدیمی رفسنجان در حال ریسندگی نخ میباشد.

سایر مکان های دیدنی رفسنجان (اینجا کلیک کنید).

نکات بازدید از موزه مردم‌‌شناسی رفسنجان

ساعات بازدید موزه مردم‌شناسی رفسنجان از ۹ تا ۱۸ است.
بهای بلیط موزه مردم‌شناسی رفسنجان (در سال ۱۴۰۰) چهار هزار تومان است.
در سفر به شهرهای گوناگون، به فرهنگ‌ بومی منطقه احترام بگذارید.
آثار تاریخی میراث اجداد ما هستند. آن‌ها را پاس بداریم.