مسجد گنجعلی خان کرمان

سازنده: گنجعلی خان (حاکم کرمان)

معمار مسجد گنجعلیخان: محمد سلطانی یزدی

تاریخ احداث: ۱۰۰۷ هجری قمری

مسجد گنجعلی خان کرمان

یکی از بخش های مجموعه گنجعلیخان، مسجد گنجعلی خان کرمان میباشد که در ضلع شمال شرقی میدان واقع شده است.

این مسجد کوچک، در مجاورت کاروان سرا یا مدرسه گنجعلیخان بوده است. و به عنوان مسجد خصوصی که گنجعلیخان حاکم کرمان در آن به عبادت مشغول می شده است.

امروزه در این مسجد نماز برگزار نمی شود و تنها به عنوان یک جاذبه گردشگری و موزه معماری ایرانی ـ اسلامی در معرض بازدید عموم قرار می گیرد.

گنجعلی خان که بود؟ (کلیک کنید).

حاکم وقت در زمان صفویه گنجعلیخان بود، که اثار متعددی از خود بجای نهاد و معروف ترین بنای گنجعلیخان مجموعه گنجعلی خان کرمان است و مسجد یکی از بناهای تاریخی این مجموعه میباشد. قبر گنجعلی خان کجاست؟ کلیک کنید.

قدمت مسجد مجموعه گنجعلی خان

گنجعلیخان حاکم عصر شاه عباس صفوی در کرمان بوده است در همان دوران و در سال 1007 ه.ق، دستور ساخت مسجد گنجعلیخان را داد.

چهارده باب مغازه از مجموعه گنجعلیخان وقف مسجد هستند. و در سال ۱۳۴۷ به‌عنوان میراث ملی به ثبت رسید.

تور کویر گردی کرمان (اینجا کلیک کنید).

معماری مسجد گنجعلی خان کرمان

ورودی مسجد ایوان با نمایی ساده میباشد البته گچ بری هایی زیبا و متفاوتی با الگوی هندسی خاص در ایوان وجود دارند.

فضای مسجد کوچک و مربعی که ابعاد آن ۲۵٫۵ در پنج متر و مساحت آن ۱۲۷٫۵ متر است.

کف ایوان، سنگی و عبارت «شکر که از دولت شاه عباس، شاه آنکه جهان گشت ز عدلش بهشت گنجعلیخان شده در سبع والف بانی این مسجد طاعت سرشت» در بالای درب چوبی و روی یک لوح سنگی نوشته شده است.

راهرویی تاریک و شبستانی با گنبد بعد از ایوان قرار دارد.

بالکن یا رواقی به کمک دو ستون در یکی از ضلع های شبستان ساخته شده است؛ پلکانی برای رسیدن به بالکن وجود دارد.

در شبستان، 12 نورگیر در بخش پوشش گنبدی قرار دارد.

محرابی در ضلع قبله مسجد که در میان آن، لوح مرمرین بزرگی با طرح برجسته گلدان دیده می شود.

تزئینات مسجد شامل گچ بری، نقاشی، مقرنس کاری و کاربندی های بی نظیری است که زیبایی بنا را دو چندان کرده است.

مجموعه گنجعلی خان کجاست (اینجا کلیک کنید).

شرایط بازدید از مسجد گنجعلی خان کرمان

برای بازدید از مسجد همه روزه از ساعت 7:00 صبح تا 20:00 باز است. ولی امروزه بعنوان موزه هنر معماری اسلامی مورد بازدید قرار می گیرد و برای عموم آزاد و رایگان میباشد.

مسجد گنجعلیخان کجاست؟

آدرس: استان کرمان، شهر کرمان، میدان و مجموعه گنجعلی خان که در بافت قدیم شهر قرار دارد. (مشاهده روی نقشه).

حکایت سنگسار مشتاق علیشاه، کلیک کنید.

گنجعلی خان که بود؟

یکی از سرداران شجاع و دلیر دربار صفویه، گنجعلیخان بود.

ثبات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در این دوران که ناشی از درایت گنجعلی خان بوده است، سبب شکوفایی کرمان شد.

وی حدود 30 سال حاکم کرمان بوده است که اوج شکوفایی حکومت شاه عباس صفوی بود، و طی سالهای 1005 تا 1034 ه.ق حاکم کرمان بود؛

در آن دوران، سرزمین کرمان از مرز فارس شروع می‌شده و تا نزدیکی قندهار ادامه داشته است و تمام کرمان، سیستان و بلوچستان و همچنین قائنات جزوی از آن محسوب می‌شدند.

گنجعلی خان در سال ۱۰۳۴ ه.ق از بالای یک ایوان در ارگ قندهار به پایین سقوط می‌کند و از دنیا می‌رود. پس از مرگش، پسران وی، جسد او را به مشهد مقدس می‌آورند و او را در جوار حرم حضرت امام رضا (ع) به خاک می‌سپارند.