سوغات اصفهان صنایع دستی و خوراکی ها
سوغات خوراکی اصفهان: گز اصفهان
گز اصفهان یکی از مشهورترین سوغاتی‌های این شهر است که در ذهن همه با طعم خوشمزه و خاص خود گره خورده است. تاریخچه تولید گز به حدود ۴۵۰ سال پیش و دوران صفویان باز می‌گردد.
ترکیبات گز اصفهان
برای تهیه گز از موادی چون گلوکز، گلاب، شکر، سفیده تخم‌مرغ، مغزهای مختلف مانند بادام و پسته، خلال بیدمشک، عسل و دیگر افزودنی‌ها استفاده میشود.
انواع گز اصفهان
بسته به سلیقه و ذائقه شما، می‌توانید انواع مختلف گز را از بازار اصفهان خریداری کنید:
– گز لقمه‌ای: در این نوع گز، پس از آماده‌سازی مواد، گز به قطعات منظم و یک‌شکل با دستگاه‌های مخصوص برش داده میشود.
– گز آردی: در این مدل، گز به صورت گلوله‌های کوچک شکل داده میشود و سپس با دستگاه‌های پرس، به اشکال مختلف (مانند مربع یا دایره) در می‌آید. سطح گز با آرد پوشانده میشود تا چسبندگی آن کاهش یافته و ماندگاری بیشتری داشته باشد.
– گز سکه‌ای: شباهت زیادی به گز آردی دارد، اما در این مدل، گز به اندازه‌های کوچکتر و شبیه سکه برش داده میشود و بسته‌بندی میشود.
– گز برشی: در این نوع گز، مواد آماده‌شده پس از برش به‌گونه‌ای قرار می‌گیرند که مغز داخل آن مشخص باشد و سپس به‌طور خاص بسته‌بندی میشود.
– گز با لایه شکلاتی: این نوع گز در لایه‌ای از شکلات قرار می‌گیرد که علاوه بر حفظ رطوبت، طعمی متفاوت از گز معمولی به آن می‌دهد و ارزش غذایی بیشتری ایجاد می‌کند.
– گز انگشت‌پیچ: این گز نرم‌تر از سایر انواع است و معمولاً بدون مغز است. به دلیل نرم بودن، به‌راحتی با قاشق مصرف میشود و معمولاً به سالخوردگان پیشنهاد میشود.
پولکی اصفهان
پولکی یکی از شیرینی‌های معروف و محبوب اصفهان است که به خانواده آب نبات‌ها تعلق دارد. این شیرینی در گذشته با نام آب نبات پولکی نیز شناخته می‌شد و به‌دلیل شکل ظاهری‌اش که شبیه به سکه‌های فلزی و قطعات کوچک، گرد و نازک است، به آن پولکی گفته میشود، که معنای آن به نوعی مشابه پولک‌ها و سکه‌ها است.
ترکیبات و طعم‌های مختلف پولکی
ماده اصلی در تهیه پولکی، همان شیره اضافی و باقی‌مانده از فرآیند تهیه نبات است. به این شیره مواد خاصی اضافه میشود تا طعم‌های متنوعی به پولکی‌ها بدهد. از جمله طعم‌هایی که به پولکی‌ها افزوده میشود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– زعفرانی
– لیمو عمانی
– کنجدی
– نارگیلی
– پسته‌ای
– عسلی
– کاکائویی
– زنجبیلی
– نعنایی
پولکی و چای اصفهانی‌ها
یکی از عادات جالب مردم اصفهان این است که به جای استفاده از قند، پولکی را به چای خود اضافه می‌کنند. این باور در میان اصفهانی‌ها وجود دارد که پولکی به دلیل شیرینی کمتر نسبت به قند، ضرر کمتری دارد و می‌تواند انتخاب بهتری برای مصرف همراه چای باشد.
نبات اصفهان
نبات یکی از سوغاتی‌های محبوب و معروف اصفهان است که به دو صورت نبات چوبی و نبات شاخه عرضه میشود. این شیرینی خوشمزه معمولاً از شیره خرما یا شکر تهیه میشود و با اضافه کردن مواد مختلف به آن، انواع مختلف نبات‌ها تولید میشود. از جمله انواع نبات‌های خوش‌طعم اصفهانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– نبات دارچینی
– نبات نعنایی
– نبات زعفرانی
– نبات زیره
– نبات لیمویی
– نبات آویشن
این انواع نبات‌ها به دلیل خواص و طعم‌های خاص خود، طرفداران زیادی دارند و در کنار چای یا برای پذیرایی از مهمانان استفاده می‌شوند.
عسل فریدونشهر
عسل فریدونشهر یکی از مرغوب‌ترین انواع عسل در کشور ایران است که به دلیل تنوع گیاهی و وجود گونه‌های گیاهان دارویی در این منطقه، کیفیت بسیار بالایی دارد. این عسل به طور طبیعی و بدون استفاده از کود و سم‌های شیمیایی تهیه میشود و از ویژگی‌های خاصی برخوردار است. برخی از گونه‌های عسل تولیدی در فریدونشهر عبارتند از:
– عسل گون زرد
– عسل زول
– عسل قنقال
این عسل‌ها به دلیل خواص درمانی و طعم بی‌نظیر خود، در میان محصولات طبیعی اصفهان جایگاه ویژه‌ای دارند.
سوهان عسلی اصفهان
سوهان عسلی یکی از شیرینی‌های خوشمزه و متفاوت است که در اصفهان تولید میشود. مواد اصلی تهیه این سوهان شامل عسل، کره، شکر، خلال بادام و پسته، آب، گلاب و زعفران دم کرده هستند. این شیرینی به دلیل استفاده از مواد طبیعی و خوشمزه‌ای همچون عسل و زعفران، طعمی منحصر به فرد دارد.
سوهان عسلی معمولاً به دو صورت در بازار موجود است:
– ورقه‌ای که به صورت نازک و خوش‌طعم در بسته‌بندی‌های مختلف عرضه میشود.
– برش‌خورده که در قطعات کوچکتر برش داده شده و در پوشش‌های مجاز به فروش می‌رسد.
این شیرینی علاوه بر طعم لذیذ، به عنوان سوغاتی محبوب در اصفهان شناخته میشود و به راحتی در بازارهای مختلف اصفهان قابل دسترسی است.
برشتوک
برشتوک یکی از شیرینی‌های سنتی ایرانی است که در شهرهای مختلف ایران از جمله اصفهان پخته میشود. این شیرینی با توجه به نوع آردی که در تهیه آن به کار می‌رود، به دو نوع اصلی تقسیم میشود:
– برشتوک گندم
– برشتوک نخودچی
مواد اصلی این شیرینی خوشمزه شامل آرد نخودچی یا آرد گندم، روغن، شکر یا پودر قند و هل است. پس از تهیه مواد، برشتوک‌ها به صورت لوزی برش داده می‌شوند و در بسته‌بندی‌های مختلف به فروش می‌رسند.
این شیرینی با طعم دلنشین و بافت نرم خود، یکی دیگر از سوغاتی‌های محبوب اصفهان است.
میوه الگ اصفهان
الگ یکی از میوه‌های کمیاب و خاص اصفهان است که به‌ویژه در نطنز یافت میشود. الگ از خانواده هلو است و به دلیل طعم و ویژگی‌های خاص خود در اصفهان و دیگر مناطق ایران شهرت زیادی دارد. این میوه معمولاً در فصول خاص سال برداشت میشود و به عنوان یکی از میوه‌های منحصر به فرد اصفهان شناخته میشود. در کنار الگ، گلابی نطنز، انار و گردوی بادرود نیز از دیگر محصولات مهم این استان به شمار می‌روند.
جوز قندی اصفهان
جوز قندی یکی از شیرینی‌های محلی و گران‌قیمت اصفهان است که از الگ تهیه میشود. برای تهیه جوز قندی، ابتدا پوست الگ را گرفته و هسته آن را جدا می‌کنند. سپس به جای هسته، مغز گردو آسیاب شده، خاک قند و مواد دیگر را درون آن می‌ریزند و در نهایت آن را خشک می‌کنند تا جوز قندی آماده شود.
این شیرینی علاوه بر الگ، در برخی مناطق ایران با میوه‌های دیگری مانند آلو، انجیر، گلابی و حتی انگور نیز تهیه میشود، اما در اصفهان، جوز قندی از الگ شهرت بیشتری دارد و به عنوان یکی از سوغات‌های خوشمزه و خاص این استان به شمار می‌رود.
شیرینی برنجی اصفهان
شیرینی برنجی یکی از شیرینی‌های خوشمزه و پرطرفدار اصفهان است که در بسیاری از شهرهای ایران نیز طبخ میشود. مواد اصلی تهیه این شیرینی عبارتند از: زعفران، تخم‌مرغ، آرد برنج، گلاب و شکر ساییده‌شده. شیرینی برنجی طعمی لذیذ و خاص دارد و به دلیل داشتن آرد برنج و گلاب، بافتی نرم و خوش‌طعم به خود می‌گیرد. در اصفهان، این شیرینی توسط استادان ماهر پخته میشود و یکی از سوغاتی‌های محبوب برای گردشگران و مسافران این شهر به شمار می‌رود.
شیرینی کرکی اصفهان
شیرینی کرکی نیز یکی دیگر از شیرینی‌های معروف اصفهان است که با طعمی دلچسب و خاص محبوبیت زیادی دارد. مواد تشکیل‌دهنده این شیرینی عبارتند از: آرد، آرد جوانه گندم، زعفران، روغن، شکر ساییده‌شده و هل. شیرینی کرکی بافتی ترد و خوشمزه دارد و طعم آن به دلیل استفاده از هل و زعفران بسیار معطر و دلپذیر است. این شیرینی در میان اهالی اصفهان و گردشگران نیز طرفداران زیادی دارد.
صنایع دستی اصفهان
اصفهان با توجه به تاریخ و فرهنگ غنی‌اش، یکی از شهرهای برجسته در زمینه صنایع دستی ایران به شمار می‌رود. در این شهر می‌توان انواع هنرهای دستی را مشاهده کرد که در بین آنها برخی از صنایع دستی از شهرت جهانی برخوردار هستند. در ادامه به معرفی یکی از معروف‌ترین صنایع دستی این شهر پرداخته‌ایم.
خاتم‌کاری اصفهان
خاتم‌کاری یکی از هنرهای اصیل و قدیمی ایرانی است که در آن سطح اشیای مختلف مانند جعبه‌ها، قاب‌ها، قلمدان‌ها و دیگر اجسام با نقش‌های هندسی ظریف و پیچیده تزئین میشود. در این هنر، از مثلث‌های متساوی‌الاضلاع استفاده میشود که در کنار هم ترکیب‌هایی بسیار زیبا و منظم ایجاد می‌کنند. مواد مورد استفاده در خاتم‌کاری معمولاً شامل عاج، استخوان، چوب و مفتول برنج هستند که به صورت دستی و با دقت بالایی روی سطوح مختلف می‌چسبانند.
هنرمندان اصفهانی در این هنر بسیار ماهر بوده و شهر اصفهان به عنوان مرکز اصلی تولید خاتم‌کاری در ایران شناخته میشود. در بازارهای اصفهان می‌توانید انواع مختلفی از آثار خاتم‌کاری را در اشکال گوناگون بیابید و از آنها به عنوان سوغات یا تزئینات زیبا برای منزل استفاده کنید. این هنر که به دقت و صبر نیاز دارد، به نوعی نمایانگر مهارت و ذوق هنری مردم اصفهان است. برای آشنایی کامل با این هنر، مطلب تاریخچه و مراحل تولید میناکاری، کلیک کنید.
میناکاری اصفهان
میناکاری یا میناسازی یکی از هنرهای دستی باستانی ایران است که قدمتی پنج هزار ساله دارد و در تزئین انواع اشیاء به‌ویژه زیورآلات، ظروف، درها و پنجره‌ها به کار می‌رود. این هنر به ویژه در اصفهان به اوج شکوفایی خود رسیده و به عنوان یکی از صنایع دستی برجسته این شهر شناخته میشود.
میناکاری به طور سنتی برای تزئین فلزاتی همچون مس، طلا، نقره و حتی گاهی بر روی شیشه و سنگ استفاده میشود. این هنر شامل فرآیند رنگ‌آمیزی و طراحی‌های دقیق بر روی سطوح فلزی است که با استفاده از پودرهای رنگی و در کوره‌های مخصوص پخته میشود تا رنگ‌ها ثابت و ماندگار شوند. طرح‌های مینای اصفهان عموماً شامل نقوش اسلیمی، گل و بوته، حیوانات، و تصاویری از تاریخ و فرهنگ ایران هستند که به زیبایی هرچه تمام‌تر نمایان می‌شوند.
اصفهان به عنوان کانون تولید میناکاری ایران، استادان برجسته‌ای در این زمینه دارد که آثار بی‌نظیر و هنری خود را به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌کنند. در بازارهای اصفهان می‌توان انواع ظروف، بشقاب‌ها، گلدان‌ها، تابلوهای میناکاری و دیگر اجسام تزئینی را پیدا کرد که به‌عنوان سوغات یا هدیه‌های خاص از اصفهان به یادگار برده میشود.
این هنر با دقت و ظرافتی که در ساخت آن به کار رفته، نمادی از هنر ایرانی و نشان‌دهنده مهارت هنرمندان اصفهانی در خلق آثار هنری با ارزش است.
مسگری اصفهان
مسگری یکی از صنایع دستی قدیمی ایران است که پیشینه‌ای بیش از 5000 سال دارد. این هنر به ساخت و تولید انواع ادوات مسی همچون ظروف، تزیینات، ابزار و لوازم خانگی از مس اختصاص دارد. اصفهان به عنوان یکی از مراکز مهم تولید مس در ایران شناخته میشود و هنرمندان اصفهانی در این عرصه توانسته‌اند با ایجاد آثار هنری زیبا و کاربردی، شهرت زیادی پیدا کنند.
مسگری در اصفهان شامل مراحل مختلفی است که از جمله آنها می‌توان به ذوب کردن مس، شکل‌دهی به آن، و تزیین سطوح با استفاده از ابزارهای خاص اشاره کرد. مسگران اصفهانی علاوه بر ساخت ظروف و لوازم کاربردی، تولید آثار هنری مسی با طراحی‌های زیبا و دقیق را نیز انجام می‌دهند که به عنوان سوغات و هدیه‌هایی ارزشمند به گردشگران عرضه میشود.
قلم زنی اصفهان
قلم زنی یکی از محبوب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین صنایع دستی اصفهان است که در آن هنرمندان با استفاده از ابزارهای خاص و قلم‌های فلزی بر روی مس، نقره و برنج نقوش زیبا و پیچیده‌ای ایجاد می‌کنند. این نقوش شامل گل و مرغ، اشعار فارسی، آیات قرآنی، و تصاویر هندسی میشود که با ضربات ظریف قلم بر سطح فلز حکاکی میشود. مس از صنایع دستی استان کرمان نیز شناخته میشود.
هنر قلم زنی در اصفهان در بازارهای این شهر بسیار پر رونق است و هنرمندان محلی در کارگاه‌های خود این هنر را با دقت و مهارت فراوان به نمایش می‌گذارند. اگر به میدان نقش جهان بروید، می‌توانید صدای کوبیده شدن قلم بر مس را بشنوید و شاهد خلق آثار زیبای قلم زنی باشید. این صنعت نه تنها به عنوان یک هنر تزیینی شناخته میشود بلکه به یکی از صادرات مهم اصفهان نیز تبدیل شده است.
پارچه‌های سنتی اصفهان
اصفهان به عنوان یک مرکز هنری باستانی، در تولید پارچه‌های سنتی و دست‌ساز شهرت دارد. دو نوع پارچه که بیشتر در این شهر یافت میشود، عبارتند از پارچه‌های قلمکار و پارچه‌های ابریشمی که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند.
1. پارچه‌های قلمکار
قلمکار، یکی از صنایع دستی با قدمت دیرینه در ایران است که به ویژه در دوران صفویه به اوج خود رسید. این هنر که به چیت‌سازی نیز معروف است، شامل چاپ یا نقش‌زدن روی پارچه با استفاده از ابزارهای خاص است. در این فرآیند، هنرمندان با رنگ‌های طبیعی و ابزارهای دستی، نقوش زیبا و پیچیده‌ای بر روی پارچه ایجاد می‌کنند.
از مهم‌ترین ویژگی‌های پارچه‌های قلمکار می‌توان به نقوش متنوع و تاریخی اشاره کرد که بر روی آنها حک میشود. برخی از این نقوش شامل:
– مناظر تاریخی
– جانوران اهلی و وحشی
– تصاویر عاشورا و داستان‌های حماسی
– گل‌ها و بوته‌ها
– اسلیمی و مینیاتورهای ایرانی
در دوران صفویه و قاجار، نقوش در این پارچه‌ها بسیار متنوع و عمیق بوده و بسیاری از موضوعات فرهنگی، مذهبی و تاریخی ایران را در بر می‌گرفتند. اما امروزه، پارچه‌های قلمکار اصفهانی بیشتر شامل نقوش بته جقه هستند که از لحاظ تزئینی کاربرد زیادی در تولید پوشاک، رومیزی‌ها، پرده‌ها، کیف‌ها و سایر لوازم منزل دارند.
پارچه‌های قلمکار اصفهانی به دلیل ظرافت و زیبایی خاص خود، یکی از سوغاتی‌های محبوب در بازارهای اصفهان به شمار می‌آیند. این پارچه‌ها علاوه بر ارزش هنری، نمادی از فرهنگ غنی ایران نیز هستند.
برای آشنایی کامل با این پارچه ها خواندن مطلب قلمکاری بر روی پارچه | تاریخچه و مراحل تولید را از دست ندهید.
2. پارچه‌های زرباف
زرباف، یکی از پارچه‌های دستباف و نفیس ایرانی است که با استفاده از ابریشم خالص و گلابتون (نخ نقره‌ای یا طلایی) ساخته میشود. این پارچه در گذشته به عنوان یکی از گران‌ترین و ظریف‌ترین انواع پارچه‌های ایرانی شناخته می‌شده و در دوره‌های مختلف تاریخ ایران، به ویژه در دوران شاهنشاهی و سلجوقیان، شهرت جهانی داشته است.
ویژگی‌های زرباف:
– تار: از ابریشم خالص که لطافت و درخشندگی زیادی دارد.
– پود: از ابریشم رنگی که به طرز ماهرانه‌ای با تار ترکیب میشود.
– یکی از پودها به طور خاص از نخ گلابتون ساخته میشود که به نقره‌ای و طلایی معروف است. این ویژگی به پارچه زیبایی خاصی می‌بخشد و باعث میشود زرباف درخشان و لوکس به نظر برسد.
زرباف را می‌توان نفیس‌ترین پارچه ایرانی دانست، که به دلیل استفاده از مواد گران‌قیمت و روش‌های پیچیده بافت، ارزش بالایی دارد. در روزگار رونق آن، این پارچه به عنوان یکی از محصولات صادراتی ایران شناخته می‌شد و در بازارهای جهانی برای زیبایی و کیفیت فوق‌العاده‌اش معروف بود.
کاربردهای زرباف:
پارچه‌های زرباف به طور معمول برای تولید لباس‌های فاخر، پردۀ کاخ‌ها، زیورآلات و لوازم تزئینی استفاده می‌شدند. همچنین در بسیاری از مراسم‌های رسمی و سلطنتی از این پارچه برای دوخت لباس‌های تشریفاتی بهره گرفته می‌شد.
امروزه، این پارچه‌ها همچنان در بازارهای اصفهان و برخی دیگر از نقاط ایران به عنوان سوغاتی‌های گران‌قیمت به فروش می‌رسند و به عنوان نمادی از هنر و تاریخ غنی ایران شناخته می‌شوند.
فیروزه کوبی
فیروزه کوبی یکی از هنرهای معروف و ارزشمند اصفهان است که در آن هنرمندان با استفاده از قطعات ریز سنگ فیروزه، ظروف و اشیای تزئینی را به شکل موزاییکی آراسته می‌کنند. این هنر معمولاً بر روی سطوح مختلفی مانند مس، برنج، نقره، ورشویی یا برنز انجام میشود و به ایجاد طرح‌های زیبا و منحصر به فرد می‌پردازد. در این فرآیند، سنگ‌های فیروزه به دقت بر روی سطح مورد نظر قرار می‌گیرند و به آن درخشش و زیبایی خاصی می‌دهند.
محصولات فیروزه کوبی شامل بشقاب‌ها، لیوان‌ها، گلاب پاش‌ها، زیورآلات و دیگر اشیای تزئینی است که به دلیل زیبایی، دوام و دقت بالای کار در سطح جهانی شناخته شده‌اند. این هنر در اصفهان توسط استادکاران ماهر انجام میشود و نیازمند دقت و حوصله بسیاری است.
طلاسازی
طلاسازی یکی دیگر از هنرهای برجسته اصفهان است که در آن هنرمندان با استفاده از طلا، زیورآلات زیبا و شیک می‌سازند. در بازار اصفهان می‌توان انواع گردنبند، دستبند، گوشواره و حلقه‌های طلا با طراحی‌های سنتی و مدرن را مشاهده کرد. این زیورآلات معمولاً با استفاده از تکنیک‌های خاص در طراحی و ساخت به دقت تولید می‌شوند.
طلاکوبی روی فولاد نیز یکی از صنایع مرتبط با طلاسازی است که در آن از طلا برای زینت بخشیدن به فولاد استفاده میشود. این تکنیک به زیبایی و کیفیت بالای اشیای فولادی کمک می‌کند.
نقره و ملیله کاری
نقره نیز یکی از فلزات محبوب در صنایع دستی اصفهان است. ملیله کاری با نقره، از جمله هنرهای سنتی این شهر است که در آن از مفتول‌های نقره برای ایجاد طرح‌های پیچیده و زیبای اسلیمی و تاریخی استفاده میشود. در این هنر، نقره با دقت و ظرافت به صورت طرح‌های هنری بر روی ظروف، زیورآلات و اشیای تزئینی تبدیل میشود.
این هنر به دلیل زیبایی و دقت فراوان، طرفداران بسیاری دارد و محصولات تولیدی از آن اغلب به عنوان سوغات و هدایای ارزشمند به فروش می‌رسند.
قلمدان سازی
قلمدان سازی یکی از هنرهای اصیل و پر رونق در اصفهان است که در آن، قلمدان یا جعبه نگهدارنده قلم ساخته میشود. این جعبه‌ها معمولاً از چوب، مقوا یا پاپیه ماشه ساخته شده و به نگهداری قلم‌های خوشنویسی و ابزار کتابت اختصاص دارند. روی قلمدان‌ها نقش‌های گوناگونی از نقوش گیاهی، هندسی، شکل‌های آدمیان، پرندگان و جانوران به کار می‌رود که آنها را تبدیل به آثار هنری زیبا و منحصر به فرد می‌کند. قلمدان سازی در اصفهان جزو صنایع دستی مهم است و محصولات آن به عنوان سوغاتی و هدایا به فروش می‌رسند.
عبابافی
عبابافی یکی دیگر از صنایع دستی اصفهان است که در شهرستان نائین، این استان رواج دارد. عبا یکی از پوشش‌های سنتی است که به طور خاص از پشم و کرک بافته میشود و در رنگ‌های سرخ و خرمایی تولید میشود. عباهای نائین به دلیل کیفیت بالا و طرح‌های زیبا شهرت دارند و به عنوان پوشش‌های گرم و راحت در فصول سرد سال مورد استفاده قرار می‌گیرند. این هنر از قدمت زیادی برخوردار است و همچنان در این منطقه به طور دستی بافته میشود.
نمدمالی
نمدمالی یکی از صنایع دستی اصفهان است که در آن، نمد از پشم تهیه میشود. نمد نوعی زیرانداز است که برخلاف فرش، در آن فرآیند بافتن انجام نمی‌شود بلکه با ایجاد فشار، رطوبت و حرارت، الیاف پشمی به یکدیگر می‌چسبند. نمد از نظر قیمت ارزان‌تر از فرش است و می‌تواند در اندازه‌های مشابه، مقدار پشم مشابهی داشته باشد. نمد در بسیاری از مناطق ایران تولید میشود و به عنوان زیرانداز، پوشش برای وسایل و در برخی مناطق به عنوان زین برای اسب‌ها استفاده میشود.
قالی بافی
قالی بافی یکی از هنرهای برجسته اصفهان است که در دوران صفویان به اوج خود رسید. در آن زمان اصفهان به عنوان یکی از مراکز عمده قالیبافی شناخته می‌شد و کارگاه‌های زیادی در این شهر وجود داشت. مهم‌ترین تولیدات قالی بافی آن دوران، قالی زربفت بود که یکی از صنایع دستی شناخته شده و پرطرفدار به شمار می‌رفت. در اثر حمله افغان‌ها، بسیاری از هنرمندان و صنعتگران شغل خود را از دست دادند، اما با گذشت زمان و در دوران قاجاریه، قالی بافی اصفهان دوباره رونق گرفت. در حال حاضر، شهر میمه در استان اصفهان یکی از مراکز مهم تولید قالی‌های دستباف به شمار می‌رود و همچنان صنایع قالی بافی در اصفهان در حال توسعه و رشد است.
سفال و سرامیک سازی
سفال و سرامیک سازی نیز یکی از صنایع دستی مهم در استان اصفهان است که در شهر اصفهان و همچنین در شهرهای نطنز و شهرضا مشاهده میشود. شهرضا به عنوان یکی از مراکز مهم سفال سازی در ایران شناخته میشود و محصولات آن در بازارهای داخلی و خارجی طرفداران بسیاری دارد. نقوشی همچون گل و بوته و ماهی در سفال‌های این منطقه به چشم می‌خورند. این محصولات با دست ساخته می‌شوند و در طراحی‌های متنوع و زیبا به بازار عرضه می‌گردند، به طوری که هم در کاربردهای روزمره و هم در تزئینات داخلی منازل مورد استفاده قرار می‌گیرند.
دیگر هنرها و صنایع دستی اصفهان
- نگارگری
نگارگری یکی از هنرهای مهم ایرانی است که در اصفهان رواج زیادی دارد. در این هنر، تصاویر و نقوش زیبا و دقیق با رنگ‌های زنده و گیرا بر روی کاغذ یا پارچه کشیده میشود. نگارگری اصفهانی در طول تاریخ ایرانی از دوران صفویان و قاجاریان تا به امروز به عنوان یک هنر برجسته شناخته شده است.
- مینیاتور
مینیاتور نوعی از نقاشی است که در آن هنرمند با دقت فراوان نقوش ریز و دقیق را بر روی سطوح مختلف ترسیم می‌کند. در اصفهان، مینیاتور یکی از هنرهای معروف و پرطرفدار است و آثار مینیاتوری اصفهانی با رنگ‌های زنده و جزئیات فراوان شناخته میشود.
- معرق کاری
معرق یکی از هنرهای دستی است که در آن از قطعات مختلف چوب با نقش‌های پیچیده و زیبا برای تزئین اشیای مختلف استفاده میشود. در معرق‌کاری، چوب‌ها به قطعات کوچک تقسیم می‌شوند و پس از چیدمان بر روی سطح مورد نظر، نقش‌های جذاب و خاصی ایجاد میشود. معرق‌کاری در اصفهان یکی از هنرهای پرطرفدار است و در ساخت انواع مبلمان و اشیای تزیینی کاربرد دارد.
- منبت کاری
منبت به معنای کنده‌کاری روی چوب است که هنرمندان اصفهانی در آن با ابزار خاصی، نقش‌های برجسته و زیبایی را بر روی چوب ایجاد می‌کنند. این هنر در ساخت درب‌ها، پنجره‌ها و مبلمان‌های سنتی کاربرد زیادی دارد و به دلیل دقت و ظرافت در انجام آن، آثار منبت در اصفهان شهرت زیادی دارند.
- گیوه بافی و گیوه دوزی
گیوه بافی و گیوه دوزی یکی از صنایع دستی قدیمی و سنتی اصفهان است که در آن از نخ و چرم برای ساخت نوعی کفش به نام گیوه استفاده میشود. این هنر به دلیل داشتن خواص طبیعی و راحتی در استفاده، همچنان طرفداران زیادی دارد.
- خوشنویسی
خوشنویسی یکی از هنرهای بسیار قدیمی ایران است که در اصفهان نیز از دیرباز رواج داشته است. خوشنویسان اصفهانی با قلم و مرکب آثار زیبای خوشنویسی را بر روی کاغذ، پارچه یا چوب می‌آفرینند. خوشنویسی در اصفهان به ویژه در دوران صفویان و قاجاریان بسیار پیشرفت کرده بود.
- پوستین دوزی
پوستین دوزی یکی از هنرهای سنتی است که در آن از پوست حیوانات برای ساخت پوشاک، کیف و سایر اشیاء استفاده میشود. این هنر در برخی از مناطق اصفهان رواج دارد و محصولات پوستین‌دوزی در قالب کت‌ها، پالتوها و شال‌های فاخری به بازار عرضه میشود.
- گلابتون سازی
گلابتون سازی هنر دستی است که در آن از رشته‌های نقره‌ای یا طلایی برای تزئین پارچه‌ها استفاده میشود. در اصفهان، گلابتون‌کاری یکی از هنرهای سنتی محبوب است که در لباس‌های فاخر و خاص مانند لباس‌های شاهانه و مذهبی کاربرد داشته است.
- انواع رودوزی‌های سنتی
در اصفهان و بسیاری از نقاط ایران، رودوزی‌های سنتی شامل چادرشب بافی، سرمه‌دوزی، زری‌دوزی و سایر تکنیک‌های مشابه برای تزیین لباس‌ها، پارچه‌ها و حتی پرده‌ها به کار می‌رود. این رودوزی‌ها با الگوهای مختلف و استفاده از نخ‌های طلایی، نقره‌ای و رنگی به آثار هنری زیبایی تبدیل می‌شوند.
این صنایع دستی نشان‌دهنده فرهنگ غنی و هنر دیرینه اصفهان هستند که همچنان در دنیای امروز با استقبال مواجه‌اند و سهم عمده‌ای در معرفی هنر ایرانی به جهانیان دارند.
